Türkiye’de kripto para yasası olarak bilinen Sermaye Piyasası Kanunu’nda değişiklik yapılmasına dair kanun teklifi meclise sunuldu. İşte kripto para yasası maddeleri ve detaylar.
AK Parti Ankara Milletvekilleri Ömer İleri ve Zeynep Yıldız önderliğindeki 115 milletvekili, meclise Sermaye Piyasası Kanununda Değişiklik Yapılmasına Dair Kanun Teklifi’ni sundu. Bugün Türkiye Büyük Millet Meclisi gündemine getirilen kripto para yasası pek çok düzenleme içerdiği için merak ediliyor. Peki kripto para yasası maddeleri neler? kripto para yasası ne zaman yürürlüğe girecek? İşte merak edilenler…
Kripto Para Yasası Maddeleri Neler?
Türkiye’de kripto para piyasasında 10 milyonu aşkın kullanıcının olduğu belirtilen teklifte, Kanun Teklifi blok zinciri teknolojisini değil, bu teknolojiye dayanmakta olan kripto varlıkların platformlar nezdindeki alım satım faaliyetlerini düzenlemeyi amaçlamaktadır denildi. Bu kapsamda kripto para piyasasında bir dizi düzenleme içeren kanun teklifi, mevcut yasalarda pek çok değişiklik öngörüyor. İşte kripto para yasası maddeleri;
- “Kurul, sermaye piyasası araçlarının bu madde hükümlerine göre kayden ihraç edilerek MKK tarafından izlenmesi yerine, kripto varlık olarak ihracına ve bunların oluşturulup saklandıktan hizmet sağlayıcılar tarafından sunulan elektronik ortam nezdinde kayden izlenmesine ilişkin esaslar belirleyebilir. Sermaye piyasası araçlarının kripto varlık olarak ihracı hâlinde; hakların izlenmesi, üçüncü kişilere karşı ileri sürülebilmesi ve devredilmesinde, bunların oluşturulup saklandıkları elektronik ortamdaki kayıtlar esas alınır. Kurul bu elektronik ortamdaki kayıtlarla MKK sistemi arasında entegrasyon sağlanmasını zorunlu tutabilir. Bu fıkranın uygulanmasına ilişkin usul ve esaslar Kurul tarafından belirlenir.
- Kripto varlık hizmet sağlayıcılarının faaliyete başlayabilmesi için SPK’dan izin alacak.
- Bilgi sistemleri ve teknoloji altyapılarını TÜBİTAK belirleyecek.
- Kripto varlıkların satış ve dağıtımı SPK tarafından belirlenecek. Kripto varlık ihracında TÜBİTAK’tan ön rapor alınacak.
- Platformlarda gerçekleştirilen işlemlerin güven, açıklık ve istikrarını bozacak eylemlere yönelik tedbirler öngörülmektedir.
- Kripto varlıklara yönelik yatırım danışmanlığına yönelik usul ve esaslar SPK tarafından belirlenecek.
- İzinsiz faaliyet gösteren kurumlara ilişkin SPK yetkili olacak.
- İzinsiz faaliyetlerde yurt içi ve yurt dışı ayrımı kaldırılacak, hukuk dışı faaliyetlere yönelik etkinliği artırılacak.
- İzinsiz kripto varlık hizmet sağlayıcısı faaliyeti gösterenler hakkında 3 yıldan 5 yıla kadar hapis cezası öngörülüyor.
- Halihazırda faaliyet gösteren kurumlara yönelik geçiş süreci olacak. Faaliyet göstermek isteyenler 1 ay içerisinde SPK’ya başvuracak.
- Faaliyet göstermeyecek olanlar 3 ay içerisinde tasfiye kararı alacak.
- Yurt dışında faaliyet gösteren kripto borsaların kullanımı sonlandırılacak.
- Teklifimizde vergilendirme söz konusu değil. SPK’nın yüzde 1, teknolojik değerlendirme yapacağı için TÜBİTAK’ın yüzde 1 olmak üzere yüzde 2’lik hizmet bedeli olacak.
- Kripto varlık hizmet sağlayıcıların kurulabilmesi ve faaliyete başlaması için Kuruldan izin alınması zorunlu olup, bunlar münhasıran Kurulca belirlenecek faaliyetleri yerine getirir.
- Platformlar üzerinden kripto varlıkların alınıp satılmasına ve ilk satış ya da dağıtımının yapılmasına; kripto varlıkların takasına, transferine ve saklanmasına ilişkin usul ve esaslar Kurul tarafından düzenlenir.
- Müşterilerin kripto varlık transferlerinin gerçekleştirildiği cüzdanlara ve fon transferlerinin gerçekleştirildiği hesaplara ilişkin kayıtlar kripto varlık hizmet sağlayıcılar tarafından güvenli, erişilebilir ve takip edilebilir şekilde tutulur. Tüm işlem kayıtlarının bütünlüğü, doğruluğu ve gizliliği sağlanır. Müşterilerin kripto varlık transfer işlemlerinde Kurul ve Mali Suçları Araştırma Kurulu Başkanlığı tarafından yapılan düzenlemelere uyulur. Bu düzenlemelerde transfer mesajlarında gönderici ve alıcıya ilişkin olarak yer alması öngörülen bilgi ve veriler kripto varlık hizmet sağlayıcılar tarafından yine düzenlemelerde belirlenen sürelerde güvenli bir şekilde gönderilir. Bu amaçla dağıtık defter teknolojisi, başkaca bağımsız bir mesajlaşma platformu veya uygulama ara yüzü gibi mesajlaşmaya imkân veren yazılım uygulamaları ve teknolojik araçlar kullanılabilir.
- Platformların müşterilerine ait kripto varlıkların müşterilerin kendi cüzdanlarında bulundurulması esastır. Müşterilerin kendi cüzdanlarında bulundurmayı tercih etmedikleri kripto varlıklara ilişkin saklama hizmetinin, Kurul tarafından yapılacak düzenleme uyarınca yetkilendirilmiş ve Bankacılık Düzenleme ve Denetleme Kurulu tarafından uygun görülen bankalarca veya Kurulca kripto varlık saklama hizmeti sunma konusunda yetkilendirilmiş diğer kuruluşlarca sunulması ve müşterilere ait nakitlerin bankalarda tutulması zorunludur.
- Bankalar nezdinde tutulmakta olan müşteri nakitlerinin ilgili yatırım kuruluşu müşterileri için açılacak olan münferit hesap veya hesaplarda, yatırım kuruluşunun kendi nakit varlığından ayrı olarak izlenmesi esastır.
- Yurt dışında yerleşik platformlar tarafından Türkiye’de iş yeri açılması, Türkçe internet sitesi oluşturulması, sunulan kripto varlık hizmetlerine ilişkin olarak doğrudan ve/veya Türkiye’de yerleşik kişi ya da kurumlar aracılığıyla tanıtım ve pazarlama faaliyetlerinde bulunulması durumlarından herhangi birinin varlığı hâlinde faaliyetlerin Türkiye’de yerleşik kişilere yönelik olduğu kabul edilir.
- Kripto varlık hizmet sağlayıcıları bilişim sistemlerinin işletilmesi, her türlü siber saldırı, bilgi güvenliği ihlalleri gibi fiillerden veya personelin her türlü davranışından kaynaklanan kripto varlık kayıplarından 11/1/2011 tarihli ve 6098 sayılı Türk Borçlar Kanununun 71 inci maddesi kapsamında sorumludur.
- Müşterilere ait nakit ve kripto varlıklara ilişkin tedbir, haciz ve benzeri her türlü idari ve adli talepler münhasıran kripto varlık hizmet sağlayıcıları tarafından yerine getirilir.
- İzin almaksızın kripto varlık hizmet sağlayıcısı olarak faaliyet yürüttüğü tespit edilen gerçek kişiler ve tüzel kişilerin yetkilileri üç yıldan beş yıla kadar hapis ve beş bin günden on bin güne kadar adli para cezası ile cezalandırılırlar.
- Her yıl platformların bir önceki yılki faiz gelirleri hariç tüm gelirlerinin yüzde biri Kurul, yüzde biri de TÜBİTAK bütçesine ilgili yılın Mayıs ayı sonuna kadar ödenerek gelir olarak kaydedilir.
- Yurt dışında yerleşik kripto varlık hizmet sağlayıcılar Kanunun 99/A maddesinin birinci fıkrasında belirtilen şekildeki Türkiye’de yerleşik kişilere yönelik faaliyetlerini Kanunim yürürlüğe girdiği tarihi takip eden üç ay içerisinde sonlandırır.
Kripto Para Yasası Ne Zaman Yürürlüğe Girecek?
Kripto para yasasının yürürlüğe girmesi için öncelikle meclisteki oturumların tamamlanması gerekiyor. Ardından Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın onayına sunulacak düzenlemeler onay alması halinde Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe girecek. Yeni düzenlemelerin önümüzdeki hafta içerisinde sonuçlanması bekleniyor.
